ถ้าเอาความรู้เรื่องแพทย์แผนไทยที่ฉันเคยร่ำเรียนมาเล่าสู่คุณฟัง ก็จะขอพูดว่า ‘เมี่ยงคำ’ 1 คำ คือสุดยอดอาหารปรับสมดุลร่างกาย เพราะส่วนประกอบในคำเมี่ยงนั้นล้วนบำรุงธาตุทั้งหมด ตั้งแต่ ดิน น้ำ ลม และ ไฟ ฉันเองชอบกินเมี่ยงคำเป็นชีวิตจิตใจ แต่พอวัยเริ่มมากขึ้น ก็ชักเริ่มกังวลเรื่องความหวานของน้ำเมี่ยง ที่ทำจากน้ำตาลปี๊บและน้ำตาลทรายเคี่ยว เลยเป็นที่มาของการคิดค้นน้ำเมี่ยงคำจากกล้วยตากในครานี้ เพื่ออาศัยรสหวานธรรมชาติ แถมยังได้ไฟเบอร์จากกล้วย มาช่วยเสริมทัพสุขภาพกันอีกด้วย

1 คำเมี่ยง ปรับสมดุล 4 ธาตุ

ขออธิบายขยายความอีกสักนิดว่า ในทฤษฎีการแพทย์แผนไทยได้กล่าวไว้ว่า ‘รสชาติ’ เป็นตัวกำหนดสรรพคุณของตัวยาสมุนไพรนั้นๆ  โดยแบ่งรสชาติของตัวยาสมุนไพรไว้เป็น 9 รส และในคัมภีร์เวชศาสตร์ศึกษายังเพิ่ม ‘รสจืด’ ไว้เป็นรสที่ 10 อีกด้วย โดยแต่ละรสก็จะช่วยส่งเสริมการทำงานและปรับสมดุลของธาตุต่างๆ ในร่างกายต่างกันไป

ตัวยารสฝาด หวาน มัน เค็ม ช่วยปรับสมดุลของธาตุดิน
ตัวยารสเปรี้ยว ขม เมาเบื่อ ช่วยปรับสมดุลของธาตุน้ำ
ตัวยารสเผ็ดร้อน สุขุม ช่วยปรับสมดุลของธาตุลม
ตัวยารสเย็น จืด ช่วยปรับสมดุลของธาตุไฟ

หลักการนี้ สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับการออกแบบปรุงอาหาร หรือเลือกรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพได้ โดยถือแนวคิดว่า ควรกินอาหารให้หลากหลายครบทุกรส ธาตุต่างๆ ในร่างกายจะได้ทำงานอย่างสมดุล เหมือนอย่าง เมี่ยงคำ 1 คำ ที่มีสารพัดรสชาติเกือบครบตามที่ได้กล่าวมา จึงสามารถบำรุงธาตุต่างๆ ในร่างกายได้ดีนั่นเอง

ปริมาณน้ำตาลในกล้วยตาก ต้องชัวร์ก่อนแชร์

เคยมีประเด็นที่แชร์กันในโลกออนไลน์ว่า ปริมาณน้ำตาลในกล้วยตากสูงถึง 64% ต่อน้ำหนัก 100 กรัม แถมยังบอกว่ามีปริมาณน้ำตาลสูงกว่าทุเรียนไปอีก หลังจากนั้นไม่นาน รายการ ชัวร์ก่อนแชร์  ของสำนักข่าวไทย อสมท. (ช่อง 9 MCOT HD) ได้ออกมาถกถามประเด็นดังกล่าวกับ รศ.ดร.รัชนี คงคาฉุยฉาย ผู้อำนวยการสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล ซึ่งได้คำตอบว่า

จริงๆ แล้ว กล้วยตากธรรมดา 100 กรัม มีเปอร์เซ็นต์น้ำตาลอยู่เพียง 15% เท่านั้น ทั้งนี้ที่สื่อแรกได้เผยแพร่ออกไปว่าปริมาณน้ำตาลสูง อาจเป็นเพราะใช้กล้วยตากชนิดที่แต่งรสชาติเพิ่มไปตรวจ จึงทำให้เปอร์เซ็นต์น้ำตาลสูงตามที่รายงานไว้

ทั้งนี้ รศ.ดร.รัชนี คงคาฉุยฉาย ยังได้ให้หลักการบริโภคกล้วยตากอีกว่า หนึ่งหน่วยบริโภคของกล้วยตากคือ 1-2 ผลเท่านั้น จะทำให้ได้ปริมาณน้ำตาลที่ไม่สูงจนเกินไป และปลอดภัยต่อสุขภาพ ดังนั้นเรื่องแบบนี้ต้องรู้ให้ชัวร์ก่อนแชร์นะครับ จึงจะเกิดประโยชน์สูงสุด

รู้จักทั้งประโยชน์ของเมี่ยงคำ และทำความเข้าใจเรื่องวัตถุดิบหลักของสูตรอาหารในครั้งนี้อย่างกล้วยตากไปแล้ว ครานี้ก็จะชวนคุณเข้าครัว ทำน้ำเมี่ยงคำจากกล้วยตาก ไว้จัดเข้าสำรับเมี่ยงคำสุขภาพดีไว้ปาร์ตี้กับคนในครอบครัวกัน

น้ำเมี่ยงคำจากกล้วยตาก

ส่วนผสม (สำหรับ 8 ที่)

กล้วยตากชนิดธรรมดา (ไม่อบน้ำผึ้ง) 250 กรัม (ประมาณ 8-9 ผล)
ขิงปอกเปลือกซอย ¼ ถ้วยตวง
ข่าซอย 1/8  ถ้วยตวง
ตะไคร้ซอย 1/8 ถ้วยตวง
มะพร้าวขูดคั่ว 2 ช้อนโต๊ะ
กุ้งแห้งธรรมชาติโขลกฟู 2 ช้อนโต๊ะ
กะปิเกาะช้างห่อใบตองย่าง 1 ½ ช้อนโต๊ะ
น้ำเปล่า 250 มิลลิลิตร
น้ำต้มสุกพักให้เย็น  375 มิลลิลิตร
ถั่วลิสงอินทรีย์คั่วบุบหยาบเล็กน้อย

วิธีทำ

1. คั่วเครื่องสมุนไพร ทั้งขิง ขา ตะไคร้ ให้หอม แล้วนำไปโขลกละเอียดเตรียมไว้ โขลกมะพร้าวคั่วให้ละเอียดแยกเตรียมไว้

2. ต้มกล้วยตากกับน้ำเปล่าพอนิ่ม ปิดไฟ เติมน้ำต้มสุกที่พักเย็นแล้วลงไปเพื่อลดอุณหภูมิ จากนั้นนำทั้งหมดใส่ลงเครื่องปั่นน้ำผลไม้ พร้อมด้วยกะปิย่างไฟ เครื่องสมุนไพรโขลก มะพร้าวขูดคั่วโขลก กุ้งแห้งโขลกฟู ปั่นรวมกันให้ละเอียด

3. จัดน้ำเมี่ยงคำกล้วยตากใส่ถ้วย ใส่ถั่วลิสงคั่วบุบลงเคล้า ก่อนนำไปจัดเสิร์ฟพร้อมเครื่องเมี่ยงคำต่างๆ ตามชอบ

Tips

• น้ำเมี่ยงคำสูตรนี้ มีรสหวานอ่อนๆ หากต้องการให้เมี่ยงคำมีรสหวานขึ้นอีกนิด อาจเพิ่มกล้วยตากหั่นเต๋าเล็ก มาเป็นหนึ่งในเครื่องเมี่ยงด้วย เพื่อเพิ่มเติมรสชาติหวานแบบธรรมชาติ
• เมื่อปั่นน้ำเมี่ยงคำเสร็จแล้ว ไม่ควรนำไปตั้งไฟอีก เพราะจะทำให้กล้วยจับตัวเป็นก้อนและแยกชั้นกับน้ำ ดังนั้นจึงควรทำแล้วรับประทานทันที หากรับประทานไม่หมด ให้เก็บน้ำเมี่ยงใส่ภาชนะมีฝาปิด แช่เย็นช่องธรรมดา จะเก็บไว้ได้ไม่เกิน 2 วัน

ภาพถ่าย: สิทธิโชค ศรีโช