เปรม พฤกษ์ทยานนท์ ผู้เชื่อว่าแค่แยกขยะก็เท่ากับเปลี่ยนโลก

“ผมเกิดในครอบครัวของคนทำธุรกิจรับซื้อของเก่า ข้างๆ บ้านเลยเป็นโกดังที่มีกองกระดาษ กองพลาสติก กองเศษเหล็กอยู่เต็มไปหมด แต่กลายเป็นว่าสนามเด็กเล่นของผมก็อยู่ตรงนั้น เวลาอยากหาของเล่นก็จะคุ้ยหาของเล่นในกองพลาสติกที่เป็นของเล่นที่เขาทิ้งแล้ว ดังนั้นความทรงจำของผมกับร้านรับซื้อของเก่าเลยเป็นเรื่องสนุกมาก แต่พอโตขึ้น เลยได้รู้ว่าพ่อแม่เราทำงานหนักมาก จึงเริ่มคิดว่าทำไมธุรกิจนี้มันเหนื่อยขนาดนี้ แล้วไหนจะสภาพแวดล้อมไม่ค่อยน่าดู เลยสัญญากับตัวเองว่าจะไม่ทำแล้วแน่ๆ จนในที่สุดก็ได้ไปเรียนวิศวะ ประกอบกับช่วงนั้นปี 2006 ได้ดูสารคดีเรื่อง the Inconvenient truth เลยได้คิดว่า ถ้าคนเราเก็บพลาสติกแยกๆ ไว้แล้วเอาไปขาย เขาก็น่าจะได้กำไร คนขับซาเล้งก็มีรายได้ โรงงานรีไซเคิลเอาถุงพลาสติกไปใช้ เขาก็ประหยัดต้นทุน เพราะมันถูกกว่าปิโตรเลียมที่ต้องขุดเอามาใช้ใหม่ ที่สำคัญ ขยะทุกชิ้นที่เข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล จะไปช่วยลดการเกิดขยะที่จะไปยังบ่อฝังกลบได้

“ผมเรียกสิ่งเหล่านี้ว่า 4 win คือทุกคนได้ทั้งหมด ถ้าเทียบกับธุรกิจอื่นที่วิน-วิน ที่ลูกค้าได้ของ คนขายได้เงิน แต่สุดท้ายก็ต้องนำทรัพยากรธรรมชาติมาใช้ ซึ่งสิ่งแวดล้อมก็จะแพ้เสมอ แต่ไม่ใช่กับธุรกิจรีไซเคิล ที่ไม่มีใครแพ้เลย ในที่สุดผมก็หลงรักธุรกิจนี้ และขยับขยายไปทำ grab recycle ทำธุรกิจที่ไปรับขยะจากหน้าบ้าน ลงทุนไปเยอะ แต่ไม่ประสบความสำเร็จ เลยถามตัวเองว่า ในฐานะของคนคนหนึ่งที่มีความรู้เกี่ยวกับเรื่องรีไซเคิล จะทำอะไรได้บ้างด้วยมือสองมือนี้ เลยเปิดเพจ ‘ลุงซาเล้งกับขยะที่หายไป’ ขึ้นมา เพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องการคัดแยกขยะ ทำโดยไม่ได้คาดหวังอะไร แต่ไม่น่าเชื่อว่า มีคนเห็นด้วยกับผมเยอะมาก ผมเจอแม้แต่คนที่ใส่ใจทุกรายละเอียดของขยะที่ตัวเองสร้างขึ้น แต่สุดท้ายผมก็สงสัยว่า เพจลุงซาเล้งกับขยะที่หายไป ได้สร้างความเปลี่ยนแปลงกับสังคมได้มากน้อยแค่ไหน ทำให้คนแยกขยะได้จริงหรือเปล่า หรือแค่กดไลค์อย่างเดียว เพราะสิ่งที่ผมอยากให้เกิดขึ้นคือ อยากให้ทุกคนช่วยกันแยกขยะและตระหนักรู้เกี่ยวกับปัญหาขยะ เพื่อให้วันหนึ่งเขาคิดได้ว่า ขยะเป็นความรับผิดชอบของทุกคน ไม่ต้องพึ่งลุงซาเล้งในการกระตุ้นทุกคนให้ลงมือทำ แต่อยากให้คิดเลยว่ามันเป็นหน้าที่ของเรา เป็นธรรมชาติหรือ norm ของทุกคน แล้วปัญหาขยะจะได้หายไป แล้วเมื่อนั้น เพจลุงซาเล้งก็จะได้หายไปด้วยครับ”

.

#CanChangeTheWorld ซีรีส์สัมภาษณ์ 12 บุคคล ที่สร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับสังคมและโลกใบนี้ในแบบของตัวเอง พวกเขาไม่เพียงแต่มีความเชื่อ แต่ยังเริ่มต้นลงมือทำด้วยความไม่ย่อท้อ จนมีผลงานที่พิสูจน์ได้ว่า คนหนึ่งคนเปลี่ยนแปลงโลกอย่างที่อยากเห็นได้จริงๆ | www.greenery.org/canchangetheworld

ภาพถ่าย: Greenery.