เหมือนๆ กับบ้านเราที่นอกจากจะใช้เครื่องปรุงเสริมรสอาหาร สมุนไพรก็มีบทบาทเติมกลิ่นให้อาหารแต่ละจานหอมสดชื่น เพิ่มรสเป็นเอกลักษณ์ขึ้นไปอีกขั้น ส่วนใหญ่แล้วชาวสวีดิชมักใช้สมุนไพรที่ให้กลิ่นและรสสดชื่นคล้ายมะนาว หรือเป็นกลิ่นแบบเมนทอล เพราะสมุนไพรกลุ่มนี้มักเข้ากันได้ดีกับอาหารอบและเนื้อสัตว์ เพราะจะช่วยชูรสหนักๆ ของเนื้อสัตว์ ตัดเค็มและแก้เลี่ยนได้ดี

และต่อไปนี้คือสมุนไพร 6 ชนิดของชาวสวีดิชที่เห็นได้บ่อยจนอาจเรียกได้ว่าอยู่ในแทบทุกเมนู แถมยังใช้กันตลอดทั้งปี ไม่เหมือนสมุนไพรกลุ่มอื่นๆ (เช่น มาจอแรม ใบเสจ) ที่ดูจะได้รับความนิยมเฉพาะช่วงฤดูใบไม้ร่วงเท่านั้น

ผักชีลาว (Dill)

มีสมุนไพรไม่กี่อย่างที่สวีเดนเพาะปลูกเองได้ และผักชีลาวก็คือหนึ่งในนั้น ด้วยเหตุนี้คนสวีดิชเลยยกผักชีลาวให้เป็นราชาสมุนไพรสำหรับพวกเขา

ชาวสวีดิชใส่ผักชีลาวในแทบจะทุกเมนูที่มีปลาหรือมันฝรั่งเป็นส่วนผสม ไม่ว่าจะแค่เพื่อการตกแต่งหรือเสริมรสสดชื่น

โดยเฉพาะแซลมอนรมควัน ปลาเฮอร์ริ่งดอง ที่ผักชีลาวรับบทเป็นผู้ช่วยชั้นเลิศในการตัดเลี่ยนไขมันในเนื้อปลา หรือมันฝรั่งต้มแบบง่ายๆ ที่มักลงท้ายด้วยการคลุกเคล้ากับเนยและผักชีลาวเพิ่มความหอมก่อนเสิร์ฟ หรือซอสพื้นฐานที่เข้ากันได้กับแทบทุกเมนูของที่นี่ ก็มักผสมเนย น้ำมะนาว ครีม และผักชีลาวเข้าด้วยกัน

ผักชีลาวอยู่ในตำรับยาตั้งแต่ยุคโบราณของชาวนอร์ดิก ที่ใช้ผสมในอาหารของเด็กอ่อน เพราะเชื่อว่าจะช่วยให้ผ่อนคลายและหลับได้สนิท แม้ดั้งเดิมแล้ว ผักชีลาวจะเป็นสมุนไพรหน้าร้อน แต่เทคโนโลยีการปลูกก็ทำให้ชาวสวีดิชมีผักชีลาวไว้ใช้ตลอดปี

เคล็ดลับการเก็บผักชีลาวให้อยู่นานคือ ควรล้างผักชีลาวทั้งก้านแบบให้น้ำไหลผ่าน แล้วซับด้วยผ้าทำครัวให้แห้ง จากนั้นนำไปผึ่งบนเขียง ใช้มีดหั่นเฉพาะส่วนที่เป็นใบและก้านอ่อนๆ เก็บไว้ จากนั้นนำไปใส่ซองสุญญากาศ เก็บในช่องแช่แข็งได้นานถึง 6-12 เดือน

ไชฟ์ (chive)

ถ้าผักชีลาวเป็นราชาสมุนไพรในครัวของชาวสวีดิช เราก็ขอยกตำแหน่งราชินีให้ไชฟ์ ถ้าให้เทียบกับสมุนไพรใกล้เคียงของบ้านเรา ไชฟ์คือสมุนไพรที่อยู่ตรงกลางระหว่างต้นหอมและใบกุยช่าย (Chinese chive) แต่มีรสฉุนที่เจือจางกว่ามาก หากจะใช้ไชฟ์แทนต้นหอมก็อาจจะต้องใช้หั่นไชฟ์มากถึง 72 เส้น จึงจะเทียบเท่ากับต้นหอม 1 ต้น

ตัวไชฟ์เองแทบไม่มีรสชาติ แต่ถูกใส่ในอาหารเพื่อเพิ่มหอมขึ้นจมูกมากกว่า โดยส่วนใหญ่แล้วอาหารของที่นี่ ถ้าจานไหนมีผักชีลาว ก็มักมีไชฟ์ผสมเข้าไปคู่เคียงกัน นอกจากนี้ ชาวสวีดิชยังมักผสมไชฟ์เข้ากับวัตถุดิบในหมวดอาหารทะเล ไก่ ไข่ และชีส หรือผสมกับซอสที่มีครีมเป็นส่วนผสมหลัก

โรสแมรี่ (Rosemary)

ด้วยกลิ่นหอมเฉพาะตัว ทำให้โรสแมรี่เป็นสมุนไพรใกล้มือของชาวสวีดิชเช่นกัน โรสแมรี่มักถูกนำไปใช้ทั้งแบบสดและแบบแห้ง แบบสดมักใช้เมนูที่ต้องเคี่ยวอย่างต่อเนื่อง เช่น ซุปหรือสตูว์ ชาวสวีดิชจะบี้ใบโรสแมรี่ด้วยนิ้วหรือสากเล็กน้อย เพื่อให้น้ำมันของโรสแมรี่ออกมา แล้วจึงหย่อนใส่หม้อลงไปทั้งก้าน ส่วนใหญ่แล้วชาวสวีดิชมักใช้โรสแมรี่กับเนื้อแกะ หรือผสมกับเนยสำหรับกินคู่กับขนมปัง

ผักชีฝรั่ง (Parsley)

ผักหน้าตาคุ้นเคยที่เรามักเห็นตกแต่งอยู่แทบทุกจานอาหารตะวันตก ก็เป็นสมุนไพรสามัญประจำบ้านของชาวสวีดิชเช่นกัน ผักชีฝรั่งให้รสอ่อนกว่าผักชีของบ้านเราอยู่มาก มักใช้คู่เคียงกับเมนูที่ต้องใส่กระเทียม และช่วยชูรสให้เมนูจำพวกซุปและสลัด แม้คนส่วนใหญ่จะใช้ผักชีฝรั่งเป็นผักแต่งหน้า แต่ชาวสวีดิชก็มีบางเมนูที่เพิ่มบทบาทให้ผักชีฝรั่งมากกว่านั้น เช่น สลัดแตงกวาที่คลุกเคล้าเข้ากับน้ำส้มสายชูแอปเปิ้ล ผักชีลาว และผักชีฝรั่ง กินเป็นจานเคียงกับเมนูหมวดโปรตีนย่างได้ดี

ไธม์ (Thyme)

ไธม์เป็นอีกหนึ่งสมุนไพรที่เข้ากันได้ดีกับแทบทุกวัตถุดิบ ชาวสวีดิชมักหั่นไธม์ผสมลงไปในออมเลต หรือเมนูที่ทำจากถั่ว เช่น ซุปถั่วเลนทิล สตูว์ถั่วดำ หรือใช้ในขั้นตอนการหมักปลาเนื้อขาว

ข้อควรระวังของการใช้ไธม์คือ ควรใส่ลงไปในขั้นตอนท้ายๆ ของการปรุง เพราะความร้อนอาจทำให้ไธม์สูญเสียกลิ่นและรสได้

ออริกาโน (Oregano)

ถ้าผัดกะเพราเป็นเมนูสำหรับคนขี้เกียจคิดของบ้านเรา พิซซ่าสำหรับชาวสวีดิชก็มีบทบาทใกล้เคียงกัน ด้วยเหตุนี้ออริกาโนเลยเป็นอีกหนึ่งสมุนไพรแบบแห้งที่ชาวสวีดิชมักมีติดไว้ในตู่กับข้าวเสมอ รสและกลิ่นของออริกาโนค่อนข้างใกล้เคียงกับใบโหรา มักเข้ากันได้ดีกับเนื้อปลา เนื้อไก่ ซอสที่มีมะเขือเทศเป็นส่วนผสมหลัก หรือใช้โรยหน้าบนผักย่างและสลัด

จากสมุนไพรที่ยกมาข้างต้น เราเลยอยากลองผสมสมุนไพรตัวท็อปของชาวสวีดิชออกมาเป็นหนึ่งเมนูที่ทำได้ง่าย จนออกมาเป็นเมนูแซนด์วิชปลาแซลมอนย่างกับซอสโยเกิร์ตสมุนไพรที่ใช้วัตถุดิบไม่ซับซ้อน ปรุงง่าย แถมอยู่ท้องอีกด้วย

แซนด์วิชปลาแซลมอนกับซอสโยเกิร์ตสมุนไพร

ส่วนผสมสำหรับแซนด์วิช (สูตรนี้ทำแซนด์วิชได้ 2 ชิ้น)

ขนมปังโฮลวีต 2-4 แผ่น

ปลาแซลมอนหั่นชิ้น 100-200 กรัม

ซีอิ๊ว 1-2 ช้อนโต๊ะ สำหรับหมักปลา

ผักสลัด หรืออโวคาโดในปริมาณตามชอบ

ส่วนผสมสำหรับซอส

โยเกิร์ต ½ ถ้วย

กระเทียม 2-3 กลีบ

ผักชีลาวสับ 2 ช้อนโต๊ะ

ไชฟ์หรือต้นหอมสับ 1 ช้อนโต๊ะ

ผักชีฝรั่งหรือผักชีไทย 1 ช้อนโต๊ะ

น้ำมะนาวจากมะนาว ½ ผล

เกลือ สำหรับปรุงรสตามชอบ

พริกป่น สำหรับปรุงรสตามชอบ

ขั้นตอนการทำ

1. หมักปลาแซลมอนด้วยซีอิ๊ว 10-15 นาที แล้วนำไปย่างจนสุก ปลาที่ย่างแล้วควรมีรสเค็มอ่อนๆ เพื่อจะได้ไม่กลบรสของซอส

2. นำขนมปังไปจี่ด้วยเนยบนกระทะ จนเป็นสีสวย และได้ความกรอบตามที่ต้องการ

3. ระหว่างนั้นผสมซอสด้วยการคลุกเคล้าส่วมผสมทุกอย่างจนเข้ากัน แล้วชิมจนกว่าจะได้รสตามที่ต้องการ

4. ประกอบร่างด้วยการวางปลาแซลมอนบนขนมปัง ราดซอสโยเกิร์สสมุนไพรบนเนื้อปลา ปิดทับด้วยอโวคาโด หรือผักสลัด และนำขนมปังอีกแผ่นมาประกบปิดด้านบน

ที่มาข้อมูล
www.swedishfood.com
www.vegetariantimes.com

ภาพถ่าย: ณวรา หิรัญกาญจน์, 123rf