บรรยากาศเย็นสบายในวันหยุดใครกันละจะอยากลุกออกจากเตียงแต่เช้า แต่เสียงนาฬิกาปลุกก็รบเร้าให้ฉันตื่น เพราะว่ามีนัดกับเด็กๆ ที่สวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ในกิจกรรม BirdWalk ที่จะชวนกันไปชมสวน ชมนกและสนุกไปกับการสังเกตธรรมชาติใกล้ตัว ซึ่งจัดขึ้นโดยสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย

ฉันมาร่วมกิจกรรมดูนกตอนเช้าครั้งแรกเมื่อประมาณ 10 ปีก่อนเห็นจะได้ มาซ้ำแล้วซ้ำอีกเพราะบรรยากาศของการเดินแต่ละครั้งไม่เคยเหมือนเดิม ทั้งผู้เข้าร่วมกิจกรรมและคำถามที่เจ้าตัวเล็กสนใจ ตั้งแต่คำถามพื้นฐานอย่าง “พี่ๆ ตัวนั้นตัวอะไรหรอ” ไปจนถึงคำถามที่ยังชวนผู้ใหญ่สงสัย เช่น “ทำไมนกถึงมีหนวด” หรือ “นกมันมีหูรึเปล่า” แถมยังมีนกประจำถิ่นและนกอพยพแวะเวียนมาให้ดูได้ตลอดทั้งปี

เด็กๆ ผู้ใหญ่ และอาม่าที่เดินตามหลานมาต่างช่วยกันมองหานก ก่อนที่พี่ๆ จะตั้งกล้องส่องทางไกลให้ดู เห็นนกตีทองหน้าผากสีแดงสดตัดกับลำตัวสีเขียว จนขึ้นชื่อว่า ‘ราชินีนกเมือง’ มันจะร้องเสียงดัง “ป๊ง ป๊ง ป๊ง” คล้ายกับเสียงช่างกำลังตีแผ่นทอง เรายังได้เห็นนกสีชมพูสวนตัวผู้ที่กำลังร้องและอวดตะโพกสีแดงให้ตัวเมียดู ลีลาน่ารักขนาดนี้พลอยทำให้มนุษย์อย่างเราเพลิดเพลินไปด้วย

ขนาดอาม่าที่มาเดินสวนนี้อยู่บ่อยๆ ยังตื่นเต้นไปพร้อมกับเด็กๆ

“การที่เราเห็นนกหรือสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ผ่านกล้องมันก็เหมือนเป็นอีกโลกหนึ่ง ปกติเราก็จะเห็นเขาไกลๆ บินไปบินมา พอเห็นด้วยกล้องก็เสริมความประทับใจได้” พี่มะเดี่ยว-วรพจน์ บุญความดี หนึ่งในผู้นำกิจกรรมวันนี้เล่าให้เราฟัง

นอกจากนกแล้ว พี่ๆ ยังอธิบายให้เราฟังเกี่ยวกับกระรอกและกระแตในสวน ความเป็นอยู่และพฤติกรรมที่แตกต่างกันของมัน ได้เห็นงูปี่แก้วอย่างใกล้ชิดเพราะว่าพี่เจ้าหน้าที่ที่สวนจับมาได้ ซึ่งเป็นงูที่ไม่มีพิษและสามารถพบได้บ่อยในเมือง ต้นย่านดาโอ๊ะที่ออกดอกและมีใบสีทองเต็มต้น อันเป็นต้นไม้ประจำถิ่นทางภาคใต้ของไทยเท่านั้น ฉันสนุกกับเรื่องราวของนกและเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยของสิ่งมีชีวิตรอบๆตัว

“สวนเดียวกันหรือที่ที่เดียวกัน เดินเองกับการมีคนที่ความรู้เดินนำ เราอาจเห็นสวนเป็นคนละสวนได้เลย สิ่งที่เห็นและความรู้ที่ได้มันจะทำให้มุมมองของเราแตกต่างออกไป” พี่นณณ์ ผาณิตวงศ์ หนึ่งในผู้นำดูนกวันนี้กล่าว

หลายคนอาจจะสงสัยว่าการดูนกมันสำคัญกับคนเมืองอย่างเรายังไงกัน ซึ่งพี่มะเดี่ยวได้ให้คำตอบชวนคิดเอาไว้ว่า

“เราไม่ได้เป็นสิ่งมีชีวิตเพียงอย่างเดียวในโลกใบนี้ เราควรรู้จักเพื่อนรวมโลกของเราบ้าง ที่ไม่ใช่แค่มนุษย์อย่างเดียว ยิ่งสังคมเมืองที่อยู่ในเมืองก็เห็นแต่เพื่อนร่วมงาน เพื่อนร่วมห้อง การดูนกทำให้เราเรียนรู้ว่าบางทีเราต้องแคร์สิ่งมีชีวิตอื่นบ้าง ใช่ไหมครับ?”

จริง ๆ แล้วธรรมชาติในเมืองอยู่ใกล้เราแค่นี้เอง เราอาจจะไม่ต้องเดินทางไปไกลถึงต่างจังหวัด เพียงแต่เราควรจะใส่ใจและหาเวลาออกไปทักทายสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ บ้าง หากใครสนใจร่วมกิจกรรมดูนกตอนเช้า BirdWalk จะจัดขึ้นในสัปดาห์แรกและสัปดาห์ที่สองของเดือน ที่สวนรถไฟและสวนหลวง ร.๙ ตั้งแต่เวลา 7:30 – 10:00 น. สามารถติดตามรายละเอียดกิจกรรมได้ที่เพจเฟซบุ๊ก Bird Conservation Society of Thailand (BCST)

กิจกรรมนี้สามารถเข้าร่วมได้ทุกเพศ ทุกวัย แถมสมาคมอนุรักษ์นกฯ ยังจัดเตรียมกล้องส่องทางไกลไว้ให้ยืมได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายอีกด้วย แล้วคุณจะพบว่าการตื่นเช้าในวันหยุดสุดสัปดาห์เป็นเรื่องสนุกกว่าที่คิด