ปลูกแล้วปรุงเลย: ชวนปลูกผักบุ้งต้นอ่อนแล้วเอามาปรุงเป็นโรลรสอร่อย

ผักบุ้งเป็นผักคู่ครัวไทยมาช้านาน ไม่ว่าจะผัดผักบุ้งไฟแดง ยำผักบุ้งกรอบ แกงส้มผักบุ้ง หรือแกงเทโพ ก็ล้วนเป็นเมนูอิ่มง่ายสบายท้องของหลายครอบครัว แต่น้อยคนนักจะรู้ว่าผักบุ้งสามารถกินเป็นต้นอ่อนได้ด้วย Greenery Workshop จึงได้เชิญคุณทิพ ณัฐปภัสร์ ยอดธรรม และคุณดิเรก ขำคง ตัวแทนจากกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านพระพร จังหวัดราชบุรี ที่สนับสนุนการทำเกษตรอินทรีย์และอาหารแปรรูปแบบไม่ใช้เคมี มาจูงมือเราเพาะต้นผักบุ้งอ่อนในแปลงเข่งปลาทูขนาดย่อม พร้อมสาธิตการนำไปปรุงอาหารเสร็จสรรพ ครบวงจรของการเข้าใจที่มาที่ไปของอาหาร จนกระทั่งถึงจานกับข้าวโดยแท้จริง

นอกจากเหตุผลของการเป็นผักสามัญประจำบ้านและหาเมล็ดพันธุ์ได้ไม่ยากแล้ว คุณทิพได้เล่าที่มาของการเลือกเพาะผักบุ้งอ่อนว่า เนื่องจากตัวเองแพ้ผักงอกจำพวกทานตะวันงอก จึงลองมองหาผักอื่นที่เพาะพันธุ์แบบผักงอกได้ สุดท้ายจึงมาลงเอยที่ผักบุ้ง ข้อดีของต้นผักบุ้งอ่อนคือขึ้นง่าย ใช้เวลาเพียงแค่ 7 วัน อีกทั้งยังมีประโยชน์และคุณค่ามากกว่าต้นใหญ่ 5-10 เท่า เพราะสารอาหารยังอัดแน่นอยู่ในเมล็ด แต่ความยากคือควบคุมความชื้นและบังคับต้นอ่อนให้ขึ้นสวยเสมอกัน อย่างไรก็ตาม จากประสบการณ์ลองผิดลองถูกมากว่า 2 ปี คุณทิพและคุณดิเรกก็ได้ค้นพบสูตรสำเร็จเคล็ดลับจนทำให้ต้นผักบุ้งอ่อนของชุมชนบ้านพระพรออกมา ‘สวย ขาว ยาว อวบ’ สม่ำเสมอกันทุกแปลง

สำหรับใครที่สนใจอยากลองเพาะต้นอ่อนผักบุ้งดูบ้าง เตรียมอุปกรณ์ พร้อมกับวีธีและเทคนิคการปลูกดังต่อไปนี้ไปทดลองกันได้ที่บ้านเลย อาจเริ่มเพาะจากแปลงเล็กๆ ขนาดฝ่ามือ แล้วขยับขยายต่อยอดไปเป็นถาดขนาดใหญ่ขึ้นก็ได้

วัสดุ-อุปกรณ์

1. ดินสะอาด เช่น ดินขุยไผ่ ไม่จำเป็นต้องใส่ปุ๋ย เพราะในมูลสัตว์อาจมีสารเคมีตกค้าง
2. เมล็ดผักบุ้งจีนแบบอินทรีย์
3. ผ้ากระสอบหรือผ้าขาวบางสำหรับรองภาชนะปลูก
4. ภาชนะปลูก เช่น เข่งปลาทู หรือถาดต่างๆ ที่มีรูระบายด้านล่าง

การเตรียมเมล็ด

นำเมล็ดผักบุ้งไปล้างน้ำก่อน 2-3 น้ำ แล้วแช่น้ำอุ่น 24 ชั่วโมง เมล็ดที่ผ่านการแช่น้ำแล้วจะพองขึ้น จากนั้นเอาตะแกรงร่อนเมล็ดที่ไม่พองตัวออก เพื่อให้ได้ต้นผักบุ้งที่สูงสม่ำเสมอกัน และมีอัตราการงอกพอเหมาะพอเจาะกัน

การเตรียมดิน

ตากแดดดินก่อนนำไปใช้เพื่อฆ่าเชื้อ และร่อนดินเพื่อกำจัดขุยต่างๆ ที่จะรบกวนการโตของเมล็ดออกไป

ขั้นตอนการปลูกภายใน 7 วัน

วันที่ 1-2

เริ่มปลูกโดยการวางผ้ากระสอบลงบนภาชนะ แล้วเกลี่ยดินให้เต็มภาชนะ จากนั้นโรยเมล็ดลงไปบนหน้าดิน โดยโรยให้แต่ละเมล็ดวางตัวไม่ซ้อนกัน เอามือกดเมล็ดลงในดินเบาๆ ให้เมล็ดจมลงไปสัก ½ เม็ด แล้วรดน้ำให้ดินซึมน้ำสักครึ่งภาชนะปลูก หลังจากนั้นให้คลุมหน้าภาชนะปลูกด้วยหนังสือพิมพ์หรือผ้ากระสอบ 1 ชั้น หาของหนักประมาณ 1 กิโลกรัม ทับไว้ในช่วง 2 วันแรก รดน้ำวันละ 2 ครั้ง และหมั่นตรวจสอบให้ดินชุ่มน้ำตลอดเวลา

วันที่ 3-4

ยกของหนักที่ทับภาชนะปลูกไว้ออกไป แล้วย้ายต้นอ่อนผักบุ้งเข้าที่มืด 2 วัน ยังคงรดน้ำวันละ 2 ครั้ง และหมั่นตรวจสอบให้ดินชุ่มน้ำตลอดเวลา ภายในวันที่ 4 ต้นอ่อนผักบุ้งจะสูงขึ้น เริ่มเปลี่ยนจากสีขาวเป็นสีเขียวอ่อน สามารถเก็บรับประทานได้แล้ว แต่ต้นอ่อนในระยะนี้จะยังไม่มีคลอโรฟิลล์ต่างจากต้นอ่อนที่ปลูกต่อจนถึงวันที่ 6-7

วันที่ 5-7
เอาต้นอ่อนผักบุ้งออกมารับแสงในที่รำไร 2-3 วัน รดน้ำสม่ำเสมอวันละ 2 ครั้ง หากอากาศหนาว ต้นอ่อนจะโตช้ากว่า อาจใช้เวลา 7-8 วัน แต่หากเป็นสภาพอากาศปกติ ต้นอ่อนจะงอกเต็มที่เมื่อถึงวันที่ 6-7 ของการปลูก และพร้อมสำหรับเด็ดไปปรุงอาหารต่อไป

จากนั้นคุณทิพได้นำตัวอย่างของผักบุ้งอ่อนที่โตเต็มวัยแล้วมาสาธิตเป็นเมนู โรลผักบุ้งอ่อนกับซอสครีมสลัดซีฟู้ด อาหารทานเล่นที่ทั้งปรุงง่ายและดีต่อสุขภาพ ซึ่งใช้วัตถุดิบและการเตรียมตามขั้นตอนต่อไปนี้

วัตถุดิบสำหรับโรลผักบุ้งอ่อน

1. ต้นอ่อนผักบุ้ง

2. แฮม หรือเนื้อสัตว์อื่นๆ ตามชอบ

3. แป้งข้าวกล้องอินทรีย์
4. แครอทหั่นเส้น

วัตถุดิบสำหรับซอสครีมสลัดซีฟู้ด

1. มายองเนส หรือน้ำสลัดครีม หากไม่ได้ปรุงเอง ควรเลือกซื้อจากยี่ห้อที่ไว้ใจได้
2. น้ำปลา
3. มะนาว
4. พริกสด
5. กระเทียม

ขั้นตอนการปรุง

1. ทำซอสด้วยการตำพริกสดและกระเทียมให้เข้ากัน แล้วนำไปผสมลงในมายองเนส เติมน้ำปลาและมะนาวในปริมาณตามชอบ คลุกเคล้าส่วนผสมทุกอย่างให้เข้ากันดี พักไว้

2. เตรียมทำโรลด้วยการตัดแผ่นแป้งออกเป็น 2 ส่วน แล้วเอาแป้งลงจุ่มน้ำ เพื่อให้ห่อง่าย

3. วางแฮมและแครอทลงกลางแผ่นแป้ง ส่วนต้นผักบุ้งอ่อนให้วางไว้ 2 ด้านของตัวไส้ หั่นปลายต้นอ่อนออกแต่ละด้าน เพื่อที่เมื่อหั่นออกมาแล้ว ผักบุ้งจะได้โผล่ออกจากตัวแป้ง 2 ด้านเท่าๆ กัน

4. เริ่มห่อแป้งโดยเลื่อนไส้เข้าหาตัว เอานิ้วกดเบาๆ ตรงกลางเพื่อให้ไส้ไม่เคลื่อนที่ จากนั้นดึงแป้งส่วนที่ใกล้ตัวขึ้นหุ้ม ค่อยๆ ม้วนแป้งจนหมดความยาวแป้งและกดไส้ไปด้วยระหว่างม้วน เพื่อทำให้ไส้แน่นและไม่แตกตัวออกเมื่อหั่น จากนั้นจึงหั่นแบ่งครึ่งโรล

5. ทำซ้ำจนกว่าจะได้จำนวนโรลตามต้องการ เสิร์ฟพร้อมซอสครีมสลัดซีฟู้ดที่เตรียมไว้

ข้อมูลจาก  Greenery Workshop ครั้งที่ 19 Talk & Rolls ต้นอ่อนผักบุ้งเพาะเอง โดยดิเรก-ทิพ จากวิสาหกิจชุมชนบ้านพระพร วันที่ 16 มิถุนายน 2561 ณ My Kitchen ชั้น 4 Siam Discovery

ข้อมูลเพิ่มเติม คลิก

ภาพถ่าย: เอกพล ภารุณ