พื้นที่จำกัด สลัดเมืองหนาว อยากปลูกต้องได้ปลูก

ผักเมืองหนาว จำพวกผักสลัด เรดโอ๊ค กรีนโอ๊ค กรีนคอส เรดคอส และเคลใบหยิก เป็นที่นิยมของคนไทยมากขึ้นเรื่อย ๆ โดยหลายคนคิดว่าผักเมืองหนาวปลูกยาก ต้องปลูกลงแปลงดิน แต่ในความเป็นจริงแล้ว การปลูกผักไม่จำเป็นต้องปลูกลงพื้นดินเสมอไป เราสามารถปลูกผักลงในกระถาง โดยเราต้องเลือกชนิดผักที่มีรากไม่ลึกมากนัก เช่น ต้นหอม ผักชี ผักบุ้งจีน สะระแหน่ ผักกาดหอม และผักสลัดต่าง ๆ เป็นต้น และลองหาภาชนะที่เหมาะสม เช่น กระถาง กะละมัง กล่องโฟม ยางรถยนต์เก่า ตะกร้า หรือภาชนะเก่าเหลือใช้ โดยอาศัยเทคนิคการผสมวัสดุปลูกและเตรียมต้นกล้าให้ดีเท่านั้นเอง

ผักสลัด
ผักเมืองหนาวจำพวกผักสลัดจริงแล้วปลูกได้ตลอดทั้งปี แต่จะชอบอากาศเย็น สามารถขึ้นและเจริญเติบโตได้ดีช่วงฝนต่อฤดูหนาว ผักสลัดปลูกได้ดีในดินร่วนซุยที่มีอินทรีย์วัตถุย่อยสลายได้ดี โดยผสม ดิน 2 ส่วน ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก 2 ส่วน แกลบดิบ 1 ส่วน และแกลบเผา 1 ส่วน ผสมวัสดุปลูกทั้งหมดเข้าด้วยกันแล้วควรหมักดินไว้ประมาณ 2 สัปดาห์ แล้วย้ายกล้าผักสลัดลงกระถาง คลุมดินด้วยฟางหรือหญ้าแห้ง รดน้ำให้ชุ่ม เช้า เย็น โรยปุ๋ยหมักประมาณ 1 กำมือเพื่อช่วยบำรุงผัก หรือ รดน้ำผสมน้ำหมักชีวภาพ 3-5 วันครั้ง

การดูแลผักสลัด
ผักสลัดจะปลูกได้ดีในช่วงหน้าหนาว อากาศเย็น ชอบแสงแดด แต่ถ้าแสงแดดจัดมาเกินไปในหน้าร้อนควรพรางแสงด้วยแสลน 50% ในช่วงหน้าร้อน ควรรดน้ำเพื่มในช่วงกลางวัน เพื่อให้ผักสลัดมีรสขม ในหน้าฝน ควรหาหลังคาพลาสติกใสคลุมเพื่อป้องกันแรงของฝนที่ตกลงมา

เคลใบหยิก
เคลเป็นพืชเมืองหนาว ชอบอากาศเย็น แต่ก็สามารถขึ้นได้ในสภาพอากาศร้อนเช่นกัน เคลชอบดินร่วนซุย มีอินทรีย์วัตถุย่อยสลายได้ดี ระบายน้ำได้ดี เคลต้องการน้ำอย่างสม่ำเสมอ แต่ไม่ชอบดินแฉะ และต้องการแสงแดดจัดตลอดทั้งวัน

ดินสำหรับปลูกเคล
ใช้ดินหมักใบก้ามปู 2 ส่วน ขุยมะพร้าว 2 ส่วน ปุ๋ยคอกมูลวัวร่อน 1 ส่วน (ปุ๋ยคอกมูลวัวแห้งเมื่อซื้อมาควรแช่น้ำก่อน 1 คืน จากนั้นนำมาตากให้แห้ง แล้วจึงนำมาร่อนผสมลงในดินปลูก เพื่อช่วยกำจัดโซดาไฟที่อาจปนเปื้อนมา และลดความร้อนจากกระบวนการหมักของปุ๋ย) และมูลไส้เดือน ผสมส่วนประกอบต่าง ๆ เข้ากัน หมักดินด้วยน้ำผสมน้ำหมักชีวภาพ แล้วน้ำดินที่หมักแล้วใส่กระถาง กล้าผักเคลลงกระถาง คลุมดินด้วยฟางหรือหญ้าแห้ง รดน้ำให้ชุ่ม เช้า เย็น

การดูแลเคลใบหยิก
หลีกเลี่ยงการรดน้ำในตอนค่ำเพราะอาจเกิดปัญหาเชื้อราในดินได้ และอาจพบปัญหาหนอน เพลี้ยได้บ้าง ให้ใช้สารสกัดสมุนไพรไล่แมลงพริกผสมเหล้าขาว ฉีดพ่นทุก ๆ 3 วัน

เทคนิคการเพาะกล้า
เราสามารถกระตุ้นการงอกของเมล็ดพันธุ์ผักสลัดได้โดยใช้กล่องพลาสติกโปร่งแสงแบบมีฝาปิด รองก้นกล่องด้วยกระดาษทิชชูพรมน้ำให้ชุ่ม โรยเมล็ดพันธุ์สลัดกระจายทั่วกล่อง ปิดฝา ตั้งทิ้งไว้ 1 คืน เมื่อเมล็ดผักเริ่มงอกให้นำกล่องไปแช่ตู้เย็นช่องธรรมดา 4-6 ชั่วโมง แล้วนำกล่องออกมารับแสง หลังจากเมล็ดเริ่มงอกมากขึ้น ผสมดินร่อนกับปุ๋ยหมักร่อน 1 ต่อ 1 ส่วน ถาดเพาะกล้า นำเมล็ดไปหยอดลงถาดหลุมเพาะกล้า

คนเมืองทั้งหลายที่เคยคิดว่าปลูกผักสลัดหรือผักเมืองหนาวเป็นเรื่องยาก ลองเริ่มทำตามวิธีที่ได้แนะนำไป คาดว่าน่าจะได้ผักมารับประทาน แต่ในรุ่นแรก ๆ อาจจะได้ผลผลิตที่ไม่ได้เจริญเติบโตสวยงามแบบที่เราซื้อตามท้องตลาด แต่อยากให้มั่นใจว่า เราจะได้ผักที่ปลอดภัยจากสารเคมีและความภาคภูมิใจที่ได้เห็นผักที่ปลูกค่อย ๆ เติบโตงอกงาม

ภาพ : กรชชนก หุตะแพทย์