กิตติเดช เทศแย้ม แห่ง ‘คนทะเล’ หาปลาอย่างยั่งยืน ดีกว่ายืนมองทะเลที่ไม่มีปลา

“จุดเปลี่ยนที่ผมและครอบครัวต้องสื่อสารเรื่องการทำประมงอย่างรับผิดชอบ เพราะผมเห็นความเปลี่ยนแปลงของปูปลาในท้องทะเลมาตลอดจนกระทั่งมันเริ่มวิกฤต จำได้ว่าตั้งแต่เด็กๆ ทุกครั้งที่ออกทะเลไปเราก็จับสัตว์มาขายได้ มีเงินพอใช้จ่ายในบ้าน แต่เวลาผ่านไปจนถึงช่วงเรียนปริญญาตรีปี 1 หรือ 5-6 ปีที่แล้ว นั่นแหละคือครั้งล่าสุดที่เห็นปลาทูเต็มทะเล แต่หลังจากนั้นก็แทบไม่เห็นอีกแล้ว เพราะการทำประมงที่ไม่รับผิดชอบและเห็นแก่การค้ามากเกินไป ตอนนั้นชาวบ้านแถวบ้านผมเกือบ 30 เปอร์เซ็นต์เลิกการทำประมงไปเลยเพราะไม่เหลือปลาให้จับ คุณพ่อและครอบครัวจึงมองว่าเราต้องหันมาสนใจและสื่อสารเรื่องการทำประมงอย่างรับผิดชอบ เพื่อให้คนนอกพื้นที่และผู้บริโภคเข้าใจในเรื่องที่มาของอาหาร

“ผู้บริโภคควรรู้ว่าปลาที่ซื้อนำมาจากจังหวัดอะไร มาจากเรือใคร ถ้าถามแม่ค้าแล้วไม่รู้เราก็ตัดสินใจได้ว่าเราควรจะซื้อของโดยไม่รู้ที่มาที่ไปหรือเปล่า ส่วนในมุมของคนรุ่นใหม่ที่ทำประมง ผมอยากให้ทุกคนเข้าใจเรื่องการจับปลาและฟื้นฟูทะเลไปด้วย ที่สำคัญต้องเคารพกฎหมายและทำตามกติกาของชุมชน ถ้าทุกคนทำแบบนี้กันมากขึ้น เราก็จะมีแหล่งอาหารที่ยั่งยืน คนกินก็ได้ของดีที่ราคาไม่แพง

“ผมว่าสิ่งที่ผมทำอยู่ อาจช่วยเป็นแนวทางให้เพื่อนๆ ลุงป้าน้าอาเห็นว่าลูกหลานทำได้ เป็นแรงบันดาลใจให้คนอื่นว่าถ้าเราทำการประมงอย่างรับผิดชอบมันไม่ได้ทำให้เราอด แต่ยังช่วยขยายพันธุ์สัตว์ต่อไป ไม่ใช่ปีนี้จับปลาเต็มที่ปีหน้าต้องมานั่งมองทะเลเพราะไม่มีปลา ส่วนอุปสรรคที่สำคัญของเราคือความเข้าใจและการสนับสนุนของคนและตลาดต่างๆ ในกรุงเทพฯ ที่ผ่านมาเวลาเรามาออกร้าน เราก็ต้องเลือกสถานที่ที่เขาเข้าใจการขายสินค้าของเรา เพราะเขาต้องรู้ว่าการขายอาหารทะเลต้องใช้น้ำแข็ง มันอาจจะมีกลิ่นคาวปลาบ้าง จึงต้องมีพื้นที่เพื่อให้เราขายได้ด้วย ถ้าเขาคิดว่ามันจะเลอะเทอะ เขาก็ไม่รับ ทำให้เราไม่ค่อยได้ออกร้านในตลาดใหม่ๆ แต่ถ้าตลาดใดสนับสนุนในสิ่งที่เราทำ เข้าใจในสิ่งที่เราขาย เมื่อเราขายได้ดีเราก็มีกำลังใจขายกันต่อไป คนซื้อก็ได้ของดีทุกคนได้รับผลประโยชน์ร่วมกันทั้งคนทะเล คนบนฝั่ง นี่คือหนทางของความยั่งยืน”

.

#CanChangeTheWorld ซีรีส์สัมภาษณ์บุคคลที่สร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับสังคมและโลกใบนี้ในแบบของตัวเอง พวกเขาไม่เพียงแต่มีความเชื่อ แต่ยังเริ่มต้นลงมือทำด้วยความไม่ย่อท้อ จนมีผลงานที่พิสูจน์ได้ว่า คนหนึ่งคนเปลี่ยนแปลงโลกอย่างที่อยากเห็นได้จริงๆ | www.greenery.org/canchangetheworld

ภาพถ่าย: สุจิตรา นาคะศิริ